خیلیها برای کسب آرامش و استراحت و فاصله گرفتن از زندگی روزمره سفر میکنند. خیلیها هم برای تماشای مناظر زیبای طبیعی و گشت و گذار به جاده میزنند. بسیاری هم برای آشنایی با فرهنگهای گوناگون و آداب و رسوم و خلق و خوها سفر میکنند و دوست دارند به اصطلاح دنیا دیده شوند. اما چه بهتر که در یک سفر تمامی اهداف بالا به دست بیایند. چنین مسافرتی حتما در سفر به گیلان مسیر خواهد شد و هر سه هدف در گشت و گذار در موزه میراث روستایی گیلان به دست میآید.
موقعیت جفرافیایی و مکانی موزه میراث روستایی گیلان
آدرس موزه میراث روستایی گیلان روی نقشه گوگل
هجده کیلومتری جادهی قزوین به رشت، درجادهی سراوان به فومن، کنار اتوبان تابلوئی خودنمایی میکند که روی آن بزرگ نوشته شده « موزه میراث روستای گیلان ». شاید برایتان این تابلو آنقدر هوسانگیز نباشد تا دلتان بخواهید رسیدن به مقصد را کش بدهید، ماشین را به پارکینگ موزه بسپارید و از دری ساده داخل بروید. اما حتما این کار را انجام بدهید.
من وقتی داخل موزه شدم، وقت زیادی را مقابل دریاچهی کوچک و زیبای ورودی گذراندم و آنجا کلی عکس گرفتم. قبلا اصلا دربارهی موزه نخوانده بودم و هیچ تصوری نداشتم. فکر میکردم باقی موزه میراث روستایی گیلان هم شبیه همین دریاچه است. اما باید تمامی پیچها و مسیرهای شگفتانگیز را یکی یکی طی میکردم تا بفهم چقدر اشتباه میکنم.
ویژگیهای متمایز موزه میراث روستایی گیلان
به نظر من، چند ویژگی اولین اکوموزهی ایران را خاص و شگفتانگیز کرده است:
اولین ویژگی شکل طراحی مسیرها است. مسیرها طوری طراحی شده است که کاملا حس و حال قدم زدن در جنگلهای سبز و بهم فشردهی گیلان را القا میکند. در ضمن، طوری به راهها پیچ و خم داده شده است تا به هیچ عنوان قابل حدس نباش که پشت بوتهها و در انتهای مسیرها چه چیزی انتظار آدم را میکشد تا وقتی روبرویت یک خانهی بلند و قدیمی خودنمایی میکند، از ذوق روی پای خود بند نشوی.
این موزه در فضای باز قرار گرفته است و همین به نظر من دومین ویژگی متمایزش است. واقعا چه چیزی جذابتر از اینکه در هوای دلپذیر گیلان زیر آسمان خدا قدم بزنی و تاریخ را ورق به ورق بخوانی؟
ویژگی سوم و خیلی جذاب موزه میراث روستایی گیلان فرصت مغتنم شکم چرانی و گشت و گذار شکمی است. در کنار بیشتر خانهها زنان و مردانی دوستداشتنی و خوشبرخورد با لباس محلی نشستهاند و انواع خوراکیهای مربوط به منطقهشان را جلوی چشمتان درست میکنند. میتوانید از آن خوراکیها نوش جان کنید. در ضمن، یک رستوران و چایخانهی محلی نقلی هم در انتهای موزه قرار دارد که تمام غذاهای مشهور و خوشطعم گیلان اسرارآمیز را برایتان با کیفیت و قیمتی عالی طبخ میکند. اگر کنجکاو باشید یک عالم دستور غذای جذاب از مردم محلی شاغل در روستاهای گیلان یاد خواهید گرفت.
موزه میراث روستایی گیلان چه ویژگیهای دیگری دارد
در این موزه هم مثل تمام موزهها، فروشگاههای مختلفی وجود دارد. اما تفاوت این فروشگاهها با باقی موزهها این است که هنرمندان همانجا نشستهاند و مشغول تولید محصولات سنتی و صنایع دستی هستند. لباس سنتی، سبدبافی و لوازم زندگی بومی چیزهایی هستند که شما میتوانید از موزه به یادگار بخرید. تازه میتوانید لباسهای محلی را بپوشید و عکس یادگاری بگیرد. این هم ویژگی چهارم.
اما ویژگی پنجم، به مناسبتهای مختلف در این موزه مراسم و جشنوارههای خاص و مناسبتی برگزار میشود و بازدیدکنندگان فرصت دارند با آداب و رسوم و مراسم گیلان آشنا شوند. جشن نوروز، اعیاد مذهبی، خرمن کوبی، برداشت برنج، عروسی، شب یلدا و چهارشنبه سوری و کلی مراسم دیگر زمانهایی هستند که میتوانید در یک جشن محلی عمومی شرکت کنید و کلی خوش بگذرانید.
بالاخره آخرین ویژگی جذاب این موزه این است که این فرصت را داریم تا برویم داخل خانههایی که چندین ده سال از عمرشان میگذرد، دمی در اتاقها بیاسائیم و به مخدهها تکیه دهیم و دقیقا حس و حال یک روستایی صد و اندی سال قبل ساکن در جنگلهای گیلان را با تمام حواسمان لمس کنیم.
واقعا از یک موزه بیشتر از اینها چه انتظاری میرود؟
پشت دیوارهای موزه میراث روستایی گیلان چه خبر است
بعد از زلزلهای نسبتا شدید در گیلان فکر احداث این موزه به سر مسئولین خطور کرد. به نظر آنها میشد با انتقال خانههای قدیمی و در حال تخریب به منقطهای امنتر و تحت کنترل و بازسازی و ایمنسازی آنها میراث تاریخی گیلان را حفظ کرد و به دیگران منتقل نمود، و عجب فکر بکری.
این موزه یک روستا به وسعت دویست و شصت هکتار است. خانههای موجود در این موزه-روستا به هیچ عنوان تصنعی و ساخته شده نیستد. بلکه اصل خانهها را از محل اصلیشان با دقت جدا و توی موزه بازچینی کردهاند. حتی میتوانید کدگذاری روی سنگها برای بازچینی در موزه را هنوز روی خانهها ببینید. عکس هر خانه در محل اولیهاش را هم در کنار نصب کردهاند.
قدمت این خانهها بین شصت و پنج تا صد و هشتاد سال است. در مجموع بیست و پنج خانه از هفت روستا در گیلان در این روستا جمعآوری شدهاند. از ساحلهای غربی و شرقی، جلگههای غربی و شرقی، کوهپایههای غربی و شرقی و کوهستانهای غربی و شرقی خانههایی به موزه میراث روستایی گیلان مهاجرت کردهاند. خانهها به نام مالک آنها نامگذاری شدهاند. فومن، سنگسر رشت، نشرودکل، شاندرمن، ایسبی دول و گیلانده روستاهایی هستند که نمایندگانی در این موزه دارند.
حالا شما هم مثل من فکر نمیکنید که دیدن این موزه را باید در بالای لیست آرزوهایتان قرار دهید؟ فقط یادتان باشد که شنیدن کی بود مانند دیدن. پس بشتابید!
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.